Eitaa-Logo-1030x10302

منبع: «چارچـوب، راهنما و شـرح خدمـات تهیه طرح‌های جامع شـهری با نگرش و روش نویـن» (پیوسـت مصوبـه سـال ۱۴۰۰ شـورایعالی شهرسـازی و معمـاری)

شورای راهبری برنامه جامع شهر اصفهان :
در سازوکار جدید تهیه و تصویب برنامۀ جامع شهر، نهادی به نام شورای راهبری برنامه درنظر گرفته شده است که تصمیم‌گیری را به سطح محلی نزدیک‌تر کرده و به عبارتی جنبۀ مردمی تصمیمات را پررنگ‌تر می‌کند. این شورا، مسئولیت هدایت و نظارت بر روند تهیۀ برنامۀ جامع را بر عهده دارد. در شورای راهبری، نمایندگان بخش عمومی، بخش خصوصی و جامعۀ مدنی با حوزه‌های موضوعی متنوع و گسترۀ فعالیت شهری و استانی حضور دارند و فضایی‌بودن برنامه و توجه آن به محیط پیرامون را تسهیل می‌کنند. شورای راهبری برنامه به ریاست اداره کل راه و شهرسازی، یکی از گروه‌کاری‌های کارگروه امور زیربنایی شورای برنامه‌ریزی استان است و از این طریق، به بدنه تصمیم‌گیری استان متصل شده است. شورای راهبری بر کلیۀ مراحل تهیۀ برنامه نظارت خواهد کرد و وظایف آن به قرار زیر است:

• تدوین آیین‌نامۀ داخلی شورای راهبری
• نظارت بر انتخاب و فعالیت‌های مشاور
• نظارت بر ارتباط مشاور با مشاوران برنامه‌های موضوعی و موضعی
• ارتباط مستقیم و مستمر با سهم‌داران و تنظیم رابطۀ آنان با مشاور
• نظارت، پیگیری و اطلاع‌رسانی همگانی در رابطه با مراحل پیشرفت برنامۀ توسعه از مجاری لازم
• نظارت بر تهیه وتأیید گزارش تشخیص، دستورکار، شرح خدمات خاص و برنامۀ جامع توسعۀ شهر
• رسیدگی به اعتراضات از نحوۀ تهیۀ برنامه، اهداف برنامه و …

کمیسیون‌ها:

ذیل شورای راهبری، شش کمیسیون‌ با عناوین اقتصاد، اجتماع، محیط زیست، کالبد، زیرساخت و تلفیق شکل گرفته است که پنج کمیسیون تخصصی اول به موضوعات کلان سازمان فضایی شهر اصفهان و آخری به امور مشترک و یکپارچه‌سازی و تلفیق نظرات سایر کمیسیون‌ها می‌پردازند. در بازه دوم مطالعات برنامه جامع (از سال ۱۴۰۲)، اعضای این کمیسیون‌ها بر اساس نظرات اعضای شورای راهبری برنامه در قالب تحلیل سهم‌داران مشخص شدند. وظیفه اصلی کمیسیون‌ها مشارکت در فرایند تدوین برنامه و نظارت و تایید محتوای تخصصی تولید شده است. این کمیسیون‌ها جمع‌بندی نظرات خود را به شورای راهبری برنامه ارسال می‌نمایند.

مدیر هماهنگی برنامه: 

ماهیت فضایی و مشارکتی نگرش و روش نوین تدوین برنامه جامع، نقش‌آفرینی بازیگران مختلف را اجتناب‌ناپذیر می‌کند. اصلی‌ترین وظیفه مدیر هماهنگی، ایجاد هم‌آهنگی و هارمونی بین این بازیگران است و در این راه، بین آن‌ها میانجیگری می‌کند. از طرفی، تنوع اقدامات مرتبط با برنامه همچون رویدادهای مشارکتی نیازمند بسیج منابع مالی، نهادی، انسانی و … بازیگران کلیدیست و مدیر هماهنگی باید بتواند با جلب اعتماد آن‌ها، منابع را در جهت اهداف پروژه بکار گیرد. با توجه به چنین وظایفی، مدیر هماهنگی با رای اعضای شورای راهبری برنامه انتخاب می‌شود و مسوولیت کارگروه‌ها را به عهده دارد.

کارگروه روش‌شناسی:

در هر پروژه برنامه‌ریزی،‌ همچون پروژه‌های پژوهشی، روش‌شناسی مغز هدایتگر مسیر پروژه است. از طرفی، نوبودگی (جدیدبودن) شرح خدمات برنامه در نگرش و روش نوین در کنار پیچیدگی ذاتی بخش‌هایی از آن، همچنین فضایی‌بودن و مشارکتی‌بودن برنامه که منجر به افزایش قابل توجه موضوعات و سهم‌داران برنامه می‌شود، و نهایتا ناآزمودگی نسبی دست‌اندرکاران تهیه برنامه در ارتباط با شرح خدمات جدید، اهمیت کلیدی برای روش‌شناسی تدوین برنامه ایجاد کرده است. بنابراین، کارگروه «روش‌شناسی» با مسوولیت مدیر هماهنگی و متشکل از افراد صاحب‌نظر و باتجربه در زمینه‌هایی همچون برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای، آینده‌پژوهی، تحلیل سیستم‌ها و مشارکت اجتماعی شکل گرفت تا با مشورت آن‌ها، شرح خدمات برنامه اصلاح، تکمیل، تفسیر و تدقیق شود. با شروع بازه دوم مطالعات برنامه جامع در سال ۱۴۰۲، کارگروه مشارکت که در بازه اول (۱۳۹۷-۱۳۹۹) فعال بود نیز در آن ادغام شد.

کارگروه ارتباطات و مستندسازی:

 مشارکت سهم‌داران بدون برقراری ارتباط موثر و خلاقانه با آن‌ها از طریق ابزارهای ارتباطی همچون تبلیغات میدانی، شبکه‌های اجتماعی و تارنما و … امکان‌پذیر نیست. همچنین به جز مستندات فنی پروژه، حجم زیادی از محتواهای چندرسانه‌ای مرتبط با برنامه تولید می‌شود که لازم است در چارچوب مفهوم مدیریت دانش، مستندسازی شوند. به همین منظور، کارگروه ارتباطات و مستندسازی برنامه، در هر دو مرحله برنامه به عنوان یکی از ارکان موفقیت پروژه فعال بوده است.