پانزدهمین جلسه گروه کانونی با موضوع محیط زیست (کشاورزی) در راستای فرایند تدوین برنامه جامع شهر اصفهان برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایمنا، در این جلسه که در معاونت شهرسازی و معماری شهرداری اصفهان به عنوان دبیر اجرایی برنامه جامع با حضور تعدادی از نمایندگان دستگاههای اجرایی و خدماتی برگزار شد، احسان مالکیپور، نماینده مرکز پژوهشهای شورای شهر اصفهان در کمیته اجرایی برنامه جامع اظهار کرد: این برنامه دنبال سیاستگذاری توسعه مطلوب آینده شهر است.
مالکی با بیان اینکه اصلیترین ویژگی برنامه جامع شهر اصفهان مشارکت محوری است، تصریح کرد: فرایند تدوین برنامه جامع شهر اصفهان شامل شناخت وضعیت موجود، تحلیل علل، آیندهنگری و تجویز راهکارهاست.
نماینده مرکز پژوهشهای شورای شهر اصفهان در کمیته اجرایی برنامه جامع ادامه داد: برای تحقق این مهم جلسات مردمی را با حضور اقشار مختلف برگزار کردهایم تا به تحلیل یکپارچه مشکلات شهر بپردازیم و برگزاری جلسه برای شناسایی مشکلات در حوزه کشاورزی نیز به همین منظور برگزار شده است.
آیا تغییر کاربری اراضی کشاورزی به نفع شهر است؟
در ادامه این جلسه «رضا آرتیدار»، تسهیلگر و رییس گروه مهندسان مشاور نقش محیط گفت: پانزدهمین جلسه گروه کانونی با موضوع محیط زیست (کشاورزی) برای طرح مشکلات پیرامون مسائل زیستمحیطی شهر از جمله زمین، آب و خاک است.
وی افزود: در این جلسه مسائل و مشکلاتی که بخش کشاورزی برای شهر به وجود آورده یا برعکس مورد بررسی قرار گرفت.
تسهیلگر و رییس گروه مهندسان مشاور نقش محیط با بیان اینکه بررسی پیامدهای توسعه شهری برای کشاورزان دیگر موضوع جلسه گروه کانونی با موضوع محیط زیست (کشاورزی) است، اظهار کرد: این بررسی شامل ساختار کشاورزی، الگوهای مصرف منابع زیرساختی آب، زمین، خاک و اقلیم همچنین تغییرات کاربری اراضی و نحوه پراکنش فعالیتها، تغییر در سبک زندگی و چند نقشی شدن موضوعات کشاورزی بوده است.
وی با تأکید بر اینکه امروزه بخش کشاورزی درگیر مسائل مختلفی است، گفت: در پهنه حریم شهر اصفهان فعالیتهای انسانی گستردهای انجام شده که در کنار آن تغییر کاربری اراضی کشاورزی نیز صورت گرفته است؛ بنابراین باید دلایل آن و اینکه آیا این فرایندها به نفع شهر است مورد بررسی قرار گیرد.
اراضی کشاورزی قربانی توسعه شهرها
«رحمت الله زمانی» نماینده سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان گفت: براساس قانون مأموریت اصلی وزارت جهاد کشاورزی تأمین امنیت غذایی است و اینکه غذا به اندازه کافی، همه وقت و در همه جا در دسترس باشد.
نماینده سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان با تأکید بر اینکه نخستین بستر مورد نیاز برای تامین مواد غذایی خاک است، ادامه داد: غذای ۹۷ درصد جمعیت جهان از خاک تأمین میشود و درصد کمی از حاشیه فضای دریاها و آب است، از این رو حفظ خاک جزء مأموریتهای اصلی جهادکشاورزی به شمار میرود تا بتوانیم امنیت غذایی را تأمین کنیم.
وی تصریح کرد: در سال های اخیر شهرها و محلهای مسکونی در مکان هایی ایجاد شده که بستر آب و خاک مناسبی داشته است، در حالی که باید بستر لازم فراهم شود تا جهاد کشاورزی بتواند مأموریت خود یعنی تأمین امنیت غذایی را به خوبی انجام دهد.
زمانی با تأکید بر اینکه شهر نباید در زمین های حاصلخیز توسعه یابد، گفت: اراضی کشاورزی نباید قربانی توسعه شهرها شود؛ گرچه توسعه گریزناپذیر است، اما توسعه در بهترین نقاط شهر که خاک مرغوبی دارد منطقی نیست.
وی افزود: اگر قرار است شهر به صورت افقی یا حتی عمودی توسعه پیدا کند، باید مراقب اراضی مرغوب باشیم و اشتباهات گذشته را تکرار نکنیم.
نماینده سازمان جهادکشاورزی استان اصفهان با اشاره به الحاق روستاهای اطراف شهر اصفهان به محدوده این شهر، گفت: اخیراً روستاهای شهر به محدوده شهرالحاق شده و شهرداری اصرار دارد در فاصله بین روستاها و شهر ارتباط جادهای ایجاد کند و برای تأمین هزینههای آن کاربریهای تجاری در حاشیه راهها تعریف کند؛ علت اصلی این مهم نداشتن برنامهریزی دقیق بوده است.
وی با بیان اینکه نباید قانون ماده صد به محلی برای کسب درآمد شهرداریها و سوء استفاده خلافسازان تبدیل شود، تأکید کرد: در حریم شهر نباید اجازه ساخت وساز داده شود و با نظارت کافی از ساخت و سازهای خلاف جلوگیری شود.
زمانی با بیان اینکه گسترش شهرها برای زمینهای کشاورزی مشکلات زیادی ایجاد کرده است، اظهار کرد: اگر قرار بر توسعه شهرها باشد، باید ساخت و سازها در زمینهای نامرغوب انجام شود نه در زمینهایی که پتانسیل کافی برای کشاورزی دارد.
نماینده سازمان جهادکشاورزی استان اصفهان اظهار کرد: رشد شهر، مشکل اساسی برای تأمین نشدن امنیت غذایی است.
ضرورت حساسیت در بارگذاری امکانات و تجهیزات شهری
«حمیدرضا صفوی» نماینده دانشگاه صنعتی اصفهان گفت: تعارض بین مباحث شهرسازی و توسعه صنعتی در داخل شهرها کمرنگتر و در بیرون از شهر مشهود است.
وی بیان اینکه برای تأمین امنیت غذایی نیاز نیست تمام محصولات را خودمان تولید کنیم، تصریح کرد: اینکه هر چیزی را با مشکلات اقلیمی و زمین محدود بسنجیم، چندان صحیح نیست.
نماینده دانشگاه صنعتی اصفهان اظهار کرد: بنیاد تمدن و هویت فرهنگی شهر اصفهان در حاشیه رودخانه قرار داشته و جاذبه ایجاد کرده است، از این رو به مرور مهاجرتها و انواع بارگذاریها انجام شده درحالی که پتانسیلهای زیستمحیطی در نظر گرفته نشده است.
وی با بیان اینکه بارگذاریهای بیش از حد در اراضی شهر اصفهان باعث ایجاد مشکلات زیادی شده است، تأکید کرد: صنایعی که در اطراف این شهر مستقر شده و آلودگی آن به مردم شهر میرسد، حاصل فعالیت صنایعی همچون فولاد، ذوب آهن و سیمان است که تولیدات ملی دارد، اما مصرف آب آنها محلی است.
صفوی ادامه داد: با توجه به اینکه این بارگذاریها تعادل زیست محیطی را برهم زده، آب، خاک و هوا در حال نابودی است و فرونشست زمین در بسیاری از نقاط شهر اتفاق افتاده است.
وی گفت: امروزه ایجاد تأسیسات شهری مثل مترو بر روی افزایش پدیده فرونشست زمین بسیار تأثیرگذار است، افزود: باید در احداث زیرگذرها و روگذرها دقتهای میلیمتری انجام شود تا شهر از آسیبهای طبیعی در امان باشد.
نماینده دانشگاه صنعتی اصفهان تصریح کرد: انسانها با فعالیتهایی که انجام میدهند محیط را حساس میکنند، از این رو باید در بارگذاری امکانات و تجهیزات شهری حساسیت لازم را به خرج دهیم.
وی بابیان اینکه بین کشاورزی و شهرسازی امروزی تقابلی وجود ندارد، تصریح کرد: حفظ باغات برای حفظ سلامت شهر و شهروندان بسیار مهم است و تخریب باغات عواقب بسیار خطرناکی برای شهرها به همراه دارد.
ساماندهی مشاغل مزاحم برای زیستپذیر شدن شهر
«سید سلمان قاضیعسگر» معاون سازمان ساماندهی مشاغل شهری و فرآوردههای کشاورزی شهرداری اصفهان نیز در این جلسه اظهار کرد: یکی از بهترین محل های در اختیار این سازمان، میدان مرکزی میوه و تره بار واقع در جاده اصفهان- نایین است که روزانه بین هفت تا ۱۰ هزار تن میوه جات، صیفی جات و سبزیجات در آن جابه جا میشود.
وی با بیان اینکه یکی دیگر از محلهای تحت پوشش این سازمان کوثرهای ۱۴ گانه شهرداری اصفهان است، گفت: سازمان ساماندهی مشاغل شهری و فرآوردههای کشاورزی شهرداری اصفهان در بخش کشاورزی بعد از زمین، کاشت، داشت و برداشت ورود پیدا میکند، اما در بخش ساماندهی مشاغل شهری در راستای حفظ محیط زیست اقدامات خوبی انجام دادهایم.
معاون سازمان ساماندهی مشاغل شهری و فرآوردههای کشاورزی شهرداری اصفهان با بیان اینکه پساب حاصل از فعالیت کارگاههای طلاسازی اطراف میدان امام (ره) سیانور تولید میکند که این موضوع سلامت شهروندان را به مخاطره انداخته است، افزود: ساماندهی این کارگاه ها جزء برنامههای سازمان ساماندهی مشاغل شهری اصفهان قرار گرفته است.
وی با اشاره به فعالیت موزاییکسازان خیابان امام خمینی (ره) و آلودگیهای زیست محیطی حاصل از فعالیت آنها تصریح کرد: موزاییک سازان این خیابان که در محدوده منطقه دو شهرداری اصفهان است، به صورت شبانه زمینهای کشاورزی را اشغال و موزاییکسازی انجام میدهند که ساماندهی آن ها نیز در دستور کار قرار گرفته است.
قاضیعسگر ادامه داد: اخیراً دوقطعه زمین در محدوده بختیار دشت برای ساماندهی موزاییکسازان شناسایی و جانمایی شده است.
وی تصریح کرد: برای ساماندهی سنگبریهای جاده دولت آباد که زمینهای کشاورزی را به تصرف خود در آوردهاند، قطعه زمینی درنظر گرفته شده است.
معاون سازمان ساماندهی مشاغل شهری و فرآوردههای کشاورزی شهرداری اصفهان با بیان اینکه برای ساماندهی کارگاههای ریسندگی و بافندگی خیابان گاز و محله کردآباد سال ۸۷ قطعه زمینی در شرق اصفهان تملک شده است، تأکید کرد: در ارغوانیه ۱۲ هکتار زمین برای راه اندازی باغ تندرستی به منظور ساماندهی پرندهفروشان خیابان عطار نیشابوری، بازار گل و گیاه همدانیان و ماهیان زینتی در نظر گرفته شده و این باغ درحال احداث است.
وی با بیان اینکه ۳۰ واحد صنفی ذبحی باید از سطح شهر جمعآوری شود، گفت: برای ساماندهی این واحدها دو هزار متر مربع زمین در ارغوانیه در نظر گرفته شده تا انتقال آن ها صورت بگیرد.
قاضی عسگر با تاکید بر اینکه ساماندهی مشاغل مزاحم برای زیستپذیری شهر مورد توجه سازمان ساماندهی مشاغل شهری شهرداری اصفهان است، تأکید کرد: در بررسی رابطه بین افزایش جمعیت در شهر اصفهان و مصرف آب شرب به این نتیجه رسیدیم که بخش کشاورزی در شمال و غرب اصفهان و مجموعه شهری اصفهان بیشترین مصرف آب های زیرزمینی را دارد زیرا بهرهوری نادرستی از آب انجام میشود.
عرصه کشاورزی مهندسی قوی ندارد
«صلاح الدین شوشتری» نماینده معاونت خدمات شهری شهرداری اصفهان افزود: با اقدامات بسیار خوبی که در راستای تصفیه پساب برای آبیاری فضای سبز انجام شده، در این زمینه به آب پایدار دست یافتهایم.
وی با انتقاد از اینکه عرصه کشاورزی مهندسی قوی ندارد و هنوز با سیستم آبیاری غرقابی کشاورزی انجام میشود، اظهار کرد: شهرسازی می تواند نگاه مهندسیتری به محیطهای شهری، فضاهای سبز در حاشیه شهر و اراضی کشاورزی که در حال حاضر به صورت سنتی کشت محصولات کشاورزی در آن انجام می شود داشته باشد.
شوشتری ادامه داد: در نبود دیدگاه مناسب در شهرسازی نسبت به فعالیتهای کشاورزی و اقسام فعالیتهای قابل استقرار در شهر و وجود تراکم فروشی و درآمدهای ناپایدار که به ضرر کشاورزی و شهر تمام شده است، ضرورت حفظ باغات بنا به دلایل زیست محیطی و طرح و منظر و سیمای شهر باید مورد توجه قرار گیرد.
کم بودن سهم ذخیره زمین برای خدمات عمومی
«سونا کبریاییزاده» نماینده مدیریت پژوهش معاونت برنامهریزی شهرداری اصفهان موضوعاتی همچون جداسازی بخش کشاورزی از فضای سبز، کمبود زیرساخت ها و تجهیزات شهری، محدودیت در آزادسازی اراضی مادیها، اجبار به تأمین زمین برای برخی از زیرساختهای شهری در نتیجه کمبود اراضی ذخیره و از میان رفتن اراضی کشاورزی، کم بودن سهم ذخیره زمین برای خدمات عمومی در سطح محلات و امکان سنجی برای آینده زمین های کشاورزی را از جمله مواردی دانست که باید مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد.
حمایتها از بیمه و پرداخت خسارت به کشاورزان کافی نیست
«الهام یوسفی» نماینده معاونت برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری اصفهان در این جلسه با اشاره به درهم پیچیدگی مسائل کشاورزی با سایر بخشها و حوزهها تأکید کرد: این مسائل نیازمند تحلیل شبکه ای است.
وی هدر روی آب در بخش کشاورزی، حمایتهای ناکافی از بیمه و پرداخت خسارت به کشاورزان، رعایت نکردن الگوی کشت و کشت محصولات نامناسب با اقلیم را مورد انتقاد قرار داد و اظهار کرد: این مسائل مشکلات زیادی را در شهر اصفهان ایجاد کرده است.
نماینده معاونت برنامهریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری اصفهان ادامه داد: مصرف بیرویه سموم که آلودگی آب و خاک را در پی داشته و در نهایت وارد زنجیره غذایی میشود، باید مورد بررسی قرار گیرد.
تاثیر نامطلوب مصرف سموم کشاورزی بر منابع آبهای زیرزمینی
«مهدی راستقلم» نماینده شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان با تاکید بر اثرگذاری فعالیتهای کشاورزی در سایر مناطق و شهرهای پیرامون شهر اصفهان، گفت: تاثیر نامطلوب مصرف سموم کشاورزی بر منابع آبهای زیرزمینی و حساسیت آبفا در خصوص تصفیه آن از موضوعات قابل تأمل است.
وی تصریح کرد: مسأله دیگر تبدیل زمینهای کشاورزی به باغ ویلاها و افزایش تقاضاهای آب شرب همچنین مغفول ماندن روش مکانیزه آبیاری و افزایش سطح زیرکشت غرقابی است.
نماینده شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان ادامه داد: افزایش راندمان و اطلاح روشهای آبیاری به تولید بیشتر و عملکرد بهتر منجر میشود و صرفهجویی آب و زمین را به همراه خواهد داشت.
ضرورت توجه به مواد قانونی و معیارهای محیط زیست
در پانزدهمین جلسه گروه کانونی با موضوع محیط زیست (کشاورزی) «محمود قهرمانی» نماینده سازمان حفاظت محیط زیست استان اصفهان نیز اظهار کرد: از میان بردن اراضی فضای سبز به دلیل کمبود آب به هیچ عنوان عقلانی نیست.
وی با بیان اینکه مجاورت شهرکهای صنعتی با اراضی کشاورزی و گسترش بیرویه و خروج از ضابطه فعالیتهای صنعتی در حاشیه شهرکها از دیگر موضوعات قابل تأمل به شمار میرود، تصریح کرد: استقرار بعضی فعالیت های خدماتی در اراضی کشاورزی در حالی که حفظ اراضی دارای کاربری کشاورزی ضروری است، باید مورد بررسی قرار گیرد.
نماینده سازمان حفاظت محیط زیست استان اصفهان افزود: توجه کافی به مواد قانونی و معیارهای محیط زیست، رعایت استانداردهای ثانویه برای استفاده مجدد از پسابهای کشاورزی، کودهای حیوانی و مشکلات ناشی از استفاده از آن در فضای سبز و اراضی کشاورزی، نبود نقشه مالکیت در اسناد شهرداری و از میان رفتن عرصههای سبز، توجه نکردن به مباحث آمایش سرزمین و راهبردهای آن از دیگر دغدغههای زیست محیطی شهر است.
وی با بیان اینکه تامین زیرساختهای توسعه برای کارگاههای صنعتی غیرمجاز در حاشیه شهرکهای صنعتی و اراضی کشاورزی به هیچ عنوان قابل قبول نیست، گفت: توجه نکردن به آیین نامهها و ضوابط مندرج در مکانیابی استقرار صنایع از دیگر موارد چالش برانگیز است.
https://www.imna.ir/news/383128/